Pielęgnacja skóry po chemioterapii

Częstość oraz ciężkość zmian skórnych po chemioterapii są zależne od wybranej substancji cytostatycznej, względnie ich połączenia (polichemioterapia kilkoma lekami jest z reguły bardziej toksyczna niż monochemioterapia jednym lekiem), dawki, drogi podawania, łączenia z innymi zabiegami przeciwnowotworowymi oraz samego pacjenta.

Zmiany skórne dotyczą z reguły twarzy, szyi, ramion, tułowia, rzadziej kończyn. Reakcje nadwrażliwości na leki cytostatyczne występują z częstotliwością około 5%. Niektóre leki są obarczone większym ryzykiem wystąpienia reakcji (taksoidy, L-asparginaza). Pewne leki przeciwnowotworowe np. 5-fluorouracyl, doksorubicyna i epirubicyna przy podazniu dożylnym powodują czasem wyraźne ściemnienie skóry wzdłuż żyły. Zmiany te mogą ustąpić samoistnie w ciągu kilku miesięcy po zakończeniu leczenia. Innym lekiem, który wywołuje zmiany skórne w postaci grubych przebarwień jest bleomycyna – cytostatyk stosowany w leczeniu raka jądra. Kapecytabina natomiast powoduje zespół skórny „ręka-stopa”, polegający na masywnym zaczerwieniu i pękaniu skóry rąk i stóp.

Cytostatyki w istotny sposób wpływają na stan, kondycję i wygląd skóry. Często pojawia się suchość skóry z towarzyszącym świądem, przebarwienia i odbarwienia skórne oraz fotodermatozy. Istnieje duża podatność na infekcje skórne, szczególnie zakażenia grzybicze.

Odpowiednia pielęgnacja skóry w okresie chemioterapii i po jej zakończeniu powinna opierać się na kilku zasadach:

    • Do mycia używaj łagodnych dermokosmetyków, które posiadają Ph neutralne dla skóry
    • Kąpiel lub prysznic bierz w letniej wodzie (temperatura ok. 37 ° C) nie dłużej niż 5-10 min. rano i wieczorem
    • Skórę osuszaj miękkim ręcznikiem delikatnie dotykając skórę
    • Regularnie natłuszczaj i nawilżaj skórę preparatami do skóry wrażliwej i alergicznej np. balsam Olvizone, który wspomaga regenerację skóry i działa przeciwzapalnie
    • Odsłonięte części ciała (twarz, szyja, dłonie) smaruj kremem przeciwsłonecznym (SPF powyżej 30), a po kąpieli słonecznej, spacerze w upalny dzień natrzyj skórę balsamem Olvizone (nawilżysz ją ozonowaną oliwą z oliwek z kompleksem witamin A, D E i K)
    • Unikaj bezpośrednio kontaktu ze słońcem, unikaj korzystania z solarium
    • Sauna jest bezwzględnym przeciwwskazaniem.
    • Unikaj ekspozycji na niskie temperatury. Niskie temperatury, obniżające automatycznie bezwzględną wilgotność powietrza wysuszają skórę. Bezwzględnie przeciwwskazane są zabiegi krioterapeutyczne w komorach niskich temperatur.
    • Ograniczaj kontakt skóry z drażniącymi detergentami oraz substancjami zawierającymi alkohol (perfumy, toniki, balsamy, kremy)
  • W przypadku wystąpienia jakichkolwiek nasilonych zmian na skórze, skontaktuj się z lekarzem prowadzącym lub dermatologiem